Aile toplumun temel yapı taşlarındandır. Çocuk için ise sevgiyi, şefkati ve bakımı aldığı en doğal ortamdır. Evlilikte yaşanan birtakım meşakkatlerin çözülememesi ile boşanma kararı alınabilir. Boşanma kararı, iki erişkin insanın verdiği hayatlarını değiştirecek önemli bir süreçtir. Bununla birlikte şayet boşanacak olan kişinin çocukları var ise tıpkı formda onlarında hayatları değişecektir.
Çocuğa boşanmanın söylenmesi ebeveynlerin en zorlandıkları kısımlardan biridir. Çocuğa boşanma kararı kesin olarak verilmeden bir şey söylenmemesi gerekmektedir. Anne ve babanın bu kararı olabildiğince yalın ve anlaşılır sözler ile birbirlerini kötülemeden ve suçlamadan anlatması ve bununla birlikte bu karar çocuğa söylenirken anne ve babanın bunu birlikte söylemesi çok daha yanlışsız olur. Karar açıklandıktan sonra bu durumun gerçekleşmesinde çocuğun kabahatinin olmadığını belirtmek gerekir. Ek olarak anne ve babanın her vakit onun yanında olacağını ve onu sevmeye devam edeceklerinin de söylenmesi çocukta itimat duygusu oluşturur. Unutulmamalıdır ki, her çocuk boşanma sürecini atlatmada farklılık gösterir. Kimi çocuklar hafif atlatırken kimileri ise güç bir süreçten geçer.
Çocuğa nasıl söylenmesini bir örnek ile açıklayacak olursak… “Sen, annen/baban ve ben artık birebir konutta yaşamayacağız. Bunun sebebi artık annen / baban ve benim münasebetimin düzgün gitmemesi. Bu durumun senin ile ilgili olmadığını bilmeni istiyoruz. Biz her vakit senin annen ve baban olarak hayatında yer almaya devam edeceğiz. Senin hayatında değişen tek şey artık bir değil iki konutunun olması olacak. Bu mevzu hakkında soruların varsa yahut hislerini bizimle paylaşmak istersen seni dinlemeyi çok isteriz.”
Ailenin dağılması çocuk üzerinde olumsuz tesirler yaratabileceği üzere olumlu tesirler de yaratabilir. Şayet boşanma öncesinde aile içerisinde daima bir çatışma hali ve mutsuzluk var ise bu sürecin bitmesi çocuk için çok daha sağlıklı olacaktır. İki ebeveynle kurulan sağlıklı bir ilgi, aile içindeki istikrar yahut sıkıntılı ebeveynle daha az temasa geçme çocuğun yaşadığı ortamı düzeltmek ile birlikte yeterli olma halini de olumlu tarafta tesirler.
Boşanma sürecinin sancılı geçmesi çocuk için de sürecin güç geçeceğinin göstergesidir. Tarafların birbirini suçlaması, makûs kelamlar söylemesi üzere sıhhatsiz davranışlar çocukta öfke yaratabilir ve bununla birlikte suçluluk hissetme, okul muvaffakiyetinde düşüş, bedelsiz hissetme, daima ağlama hissi üzere depresif bulguların gözlenmesi muhtemeldir. Bununla birlikte boşanma sonrası birinci vakitlerde çocukta ebeveynlere karşı kaybetme korkusu yahut yalnız kalma korkusu oluşabilir. Bunların yanında çocuk şayet gerekli dayanağı alamazsa zayıf benlik algısı, özgüven kaybı, çekingenlik bunların sonucunda geç toplumsallaşma üzere olumsuz tesirler yaşayabilmektedir.
Peki, çocuğun bu süreçte olumsuz etkilenmemesi için ebeveynlerin neler yapması gerekir?
Boşanmanın getireceği meçhullüğü, tasa ve tasa üzere hisleri en aza indirgemek için ebeveynler dengeli davranmalıdır.
Anne ve baba çocuğu ortalarındaki tartışmalarda aracı olarak kullanmamalıdır.
Çocuk bu süreçte muhakkak taraf olmamaya zorlanmamalıdır.
Bu süreç hakkındaki his ve kanıları hakkında konuşmak için kesinlikle cesaretlendirilmelidir.
Çocuk anne ve babanın tekrar birleşeceği kanısında ise bunun kesin bir lisanla olmayacağı açıklanmalı ve bu sayede çocuğun hayal kırıklığına uğranması önlenmelidir.
Çocuğa uygun bir lisanla ve detaylı olmadan boşanma sebebi söylenmelidir ki bu sayede çocuk kendini boşanmanın sorumlusu olarak görüp olumsuz hislere kapılmasın.
En kıymetlisi ise boşanma sonrasında iki tarafta çocukla kaliteli bir alaka kurmalı ve ebeveynlik rollerini unutmamalıdırlar.
