Alzheimere Karşı Temiz Hava Soluyun
Türkiye Alzheimer Derneği tarafından 21 Eylül Dünya Alzheimer Günü nedeniyle toplantı düzenlendi. Toplantıda uzmanlar hastalığın tedavisinde ve teşhisindeki dikkat çekici gelişmeleri paylaştı.
Erken dönemdeki Alzheimer hastalarında başarılı sonuçlar veren yeni ilaçlar hakkında bilgi veren Türkiye Alzheimer Derneği Başkanı Prof. Dr. Başar Bilgiç, “2021 yılı ortalarında Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), bir ilaca şartlı ony vererek erken dönemdeki hastalarda kullanılabileceğine karar verdi. Bu ilaç Alzheimer hastalığında henüz hastaların şikayetleri başlamadan beyinde birikmeye başlayan bir protein olan amiloid’i etkin bir şekilde beyinden temizliyor. Buna karşı bu ilacın erken sonlandırılan Faz 3 çalışmalarında sadece yüksek doz ilaç alan belli bir grupta kısmı bir klinik fayda görülüyor. Yine aynı mekanizma ile etki eden başka bir ilacın da erken dönemdeki Alzheimer hastalarında kısmı bir etkisinin olduğu gösterildi” dedi. Prof. Dr. Bilgiç, Dünya Alzheimer Kongresi’nde başka bir ilacın daha faz 3 çalışmasının olumlu sonlandırıldığının duyurulduğunu belirterek, bütün bu gelişmelerin çok önemli olduğunu vurguladı.
Tanıda önemli gelişmeler
Son dönemde hastalığın tanısıyla ilgili de önemli gelişmeler olduğunu belirten Prof. Dr. Barış Topçular da,”Hastalığın tanısında en öne çıkan yöntem hastaların kanlarında Tau adı verilen protein düzeyine bakmak. Yine bir nörofilament adlı proteinin kanda saptanması da özellikle hastalık ayırıcı tanısı ve seyri için önemli bilgiler sağlıyor” bilgisini paylaştı.
Hava kirliliğinin Alzheimer üzerine etkisini ele alan Prof. Dr. Türker Şahiner de şunları söyledi:
“Dünyada giderek artan hava kirliliği ciddi bir risk faktörü. Dünya Alzheimer Kongresi’nde sunulan ve 10 yılı aşkın süreni izlem sonuçları olan çalışmaya göre, motorlu araçlardan kaynaklanan zehirli gazlar ve havada asılı kalabilen çok küçük parçacıkların düzeyini en az 10 yıl olacak şekilde küçük tutabilirsek Alzheimer hastalığı riskini yüzde 14 azaltabileceğimizi gösterdi. Yine Fransa’da yapılan bir çalışma çok küçük parçacıkların havada azalması ile tüm bunamaların yüzde 15 düzeyinde azaltabileceğini gösterdi. Tüm bu sonuçlar bunama riskimizi düşürmek için temiz hava solumamız gerektiğini ve çevreci enerji kaynaklarına yönelmemiz gerektiğini gösteriyor.”
Kovid dönemi Alzheimer hastaları için zor geçiyor
Kovid-19 döneminde hastaların ve hasta yakınlarının zor zamanlar geçirdiğinin belirtildiği toplantıda, Dr. Öğr. Üyesi Bedia Samancı, hastaların olumsuz etkilendiğini anlattı. İleri yaşta özellikle ek hastalığı olanlarda Kovid-19 enfeksiyonunun daha ağır ve ölümcül seyrettiğine dair çok sayıda çalışma olduğunu vurgulayan Samancı, “Hastalar pandemi döneminde ihtiyaç duydukları ve alıştıkları sosyal ortamdan izole oldular, teknolojik gereçleri kullanamadılar, kendi içlerine kapandılar. Bütün bunların sonucunda davranışsal açıan kötüleştiler” diye konuştu. Prof. Dr. Işın Baral Kulaksızoğlu da hasta yakınları için de zor bir süreç yaşandığını belirterek, “Özellikle hastalığı ileri dönemde olan Alzheimer hastaları ve yakınları belirgin stres artışı yaşadılar. Yapılan çalışmalar hasta yakınlarının yüzde 92’sinde stresin arttığını gösteriyor” dedi.
Müzik terapisi önerisi
Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Gülay Kenangil, müzik terapisi uygulanan Alzheimer hastalarında anksiyete ve depresyonun azaldığını söyledi. Müziğin beynimizde anılarımızın olduğu bölgeye ulaştığını ve en son kaybedilen bellek olduğunu belirten Medical Park Göztepe Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Gülay Kenangil, bu yüzden müzik terapi ile demansı önleme konusunda son yıllarda yapılan bilimsel çalışmaların hızla arttığını vurguladı.
Müzik terapinin çok eski yıllardan beri nöropsikiyatrik hastalıkların tedavisinde kullanıldığını hatırlatan Kenangil, “Alzheimer hastalarında müzik terapi ile anksiyete ve depresyon azalmış, bellekte iyileşmeler olduğu gözlenmiştir” dedi.
