Neyzen Tevfik Kimdir?
Şair ve neyzendir. Gerçek adı Tevfik Kolaylı’dır. Babasının Bodrum’daki memuriyeti esnasında, 24 Mart 1879’da Bodrum’da doğdu. Neyzen Tevfik’in şiire olan ilgisi de Bodrum’daki çocukluk yıllarında başladı. Dönemin gezgin saz şairlerinden dinlediği “Leylâ İle Mecnun”, “Tahir İle Zühre”, “Arzu İle Kamber”, “Ferhat İle Şirin” gibi halk hikâyeleri, Neyzen’de şiire karşı olan ilginin başlangıcı oldu. Babasının görev yaptığı Urla kasabasında amatör bir neyzenden nota ve usul bilgileri öğrenerek başladığı ney çalışmalarını kendi kendine ilerletti. Ney’e duyduğu tutkuyla İzmir Mevlevihanesi’ne girdi. Burada Tokadizade Şekip, Tevfik Nevzat, Ruhi Baba ve Şair Eşref gibi pek çok ünlü isimle ile tanıştı.
1898’de, babası Neyzen Tevfik’i medrese öğrenimi için İstanbul’a gönderdi ve Fethiye Medresesi’ne yerleştirdi. Ama Neyzen Tevfik, zamanını daha çok Galata ve Yenikapı Mevlevihanelerinde geçirdi. Bu arada Mehmet Akif Ersoy’la tanıştı. Akif, Neyzen Tevfik’in dönemin seçkin müzisyen ve edebiyatçıları ile tanışmasını sağladı. Toplumsal kuralları hiçe sayan yaşam tarzı ve sınır tanımaz hicivleriyle döneminin en çok dikkat çeken isimlerinden biri olan Neyzen Tevfik (Kolaylı), yergilerini genellikle siyasal ve dinsel baskıya, çıkarcılığa yöneltmiş, toplumdaki tüm haksızlıkları çekinmeden dile getirmiştir.
Adaletsizliğe, çıkarcılığa, baskıya, otoriteye, din istismarına sert ve etkili bir üslupla hicivlerinde ve hayatında başkaldırdı. Neyzen Tevfik, sanatını bir geçim kapısı yapmamak için direnmiş; yalnızca içinden geldiği zamanlarda ney üflemiştir. Neyzen Tevfik (Kolaylı)’in yaşamı 28 Ocak 1953’de son buldu. Memurların, profesörlerin, devlet adamların, siyasetçilerin, sanatçıların yanı sıra kılıklarına çeki düzen vermeye çalışmış sarhoşlar, sokak serserileri ve bin bir çeşit insan Neyzen’i uğurlarken bir aradaydı. Neyzen Tevfik’in mezarı Kartal Merkez Mezarlığı’nda bulunmaktadır.
