Adnan Şenses kimdir
Müzik ve sinema ile kendine uzun bir yol çizen ve her gülüşünde bu yolda olmaktan duyduğu sevinci yansıtan adam, Adnan Şenses’in hayat hikayesidir…
“Doldur be Meyhaneci” diye içli içli söylerken müziğini, bir yandan dinleyicisiyle kurduğu köprünün yolunun sonunu getireceğinden pek de habersiz değildi aslında. Kendisinin de sıhhatinde itiraf ettiği üzere çok sigara içiyordu. Onu bıraksa da alkolü bırakamadı. Bıraktığında ise, vücudu için biraz geç kalmıştı.
Tekrar de gerçek aşkını altıncı denemede bulmuş, sevdiği işi yapmış, sevmiş ve çok sevilmiş olarak bu dünyadan ayrılmanın gururuyla göçtü bu dünyadan. Yani en azından ben bu türlü olduğunu düşünüyorum. Gençliğinde sinemalarıyla, sonra da en çok sesiyle kasıp kavurdu. Beline iliştirdiği ceketi ile Roman havası oynayışları hepimizin hatırında kesinlikle. Onu, en sevdiğiniz Türk Sanat Müziği müziğinden dinleyerek anma günü bugün…
Ruhun şad olsun Adnan Şenses…
Söylediğin tüm müzikler, yolunda ışık olsun…
Çocukluğu ve eğitim hayatı
Adnan, 12 Mayıs 1934’te, Bursa Mudanya’da, Emine Hanım ve Muhsin Bey’in çocukları olarak dünyaya geldiğinde ailesi ona “Adnan Ertuğran” ismini verdi. Babası Muhsin Beyefendi, piyade albayıydı. Önce Ankara’ya taşındılar. İki kız, iki erkek kardeşi vardı.
Çocuk yaşlarını Ankara’da geçiren Adnan, ilkokula da yeniden burada, İsmet İnönü İlkokulu’nda başladı. Şimdi okulu tamamlamamıştı ki, bu kere İstanbul’a taşındılar. Eğitimini, burada Karagümrük Birinci ve Ortaokulu’nda tamamladı.
Daha sonra bilhassa babası, onun marangoz olmasını istedi ve bir dükkan açtı. Lakin asıl yeteneği, Allah vergisi sesiydi. Atölye çalışmaları sırasında mırıldandığı müzikler etrafındakiler tarafından beğenildikçe sesi giderek yükselmeye, kendini tanımaya başlıyordu.
Çocukluktan yavaş yavaş sıyrılıp da artık kendini bulduğu sıralarda, etrafının sesine duyduğu ilginin de tesiriyle müziğe önemli manada yönelmesi gerektiğine karar verdi. bir gün dükkanı kapatıp kaçtı. Öbür türlüsünü düşünemiyordu ki, daha ilkokul sıralarından beri en büyük zevki Beyazıt’taki musiki aletleri satan mağazaların vitrinleri önünde öylece durup onları izlemekti. Vakitle uzaktan izlediği enstrümanlara, kulak kabarttığı seslere daha yakın olma bahtı da yakaladı. Kapalıçarşı’daki Agop Efendi, Beyazıt’taki Zeynel Abidin, Kutmani üzere dükkanlar onu içeri davet etmişlerdi. Bir taraftan çocuk vakitlerinden sıyrılırken, bir taraftan da çocuk yaşlarının anıları onu müziğe daha da yakın tutuyordu.
1956’da, müzik hayatına hakikat birinci adımını attı. Adnan, yüreğinde birinci gençlik çırpınışları, aklı da kalbi de ömrünü dolduracak notalardaydı…
Daima müzik oldu
Hayatında müzik en pahalı varlığıydı. Hayata geliş sebeplerinden birini çabuk kavramıştı. Birinci sefer çocukluğunun herkesten zımnî sokaklarında, Beyazıt’ta, Marmara Sineması sırasındaki “Aydede Bahçesi”nde halkın karşısında müzik söyledi. Bu sahnede daima musiki sefaları yapılırdı. Söylediği müzik, “Gelse o şuh meclise, naz-ı tegafül eylese” idi. Kendine inancı tamdı. Hem o denli eğitimsiz de değildi, Kadri Şençalar’dan eğitim almıştı.
Bu birinci heyecanlı adımı onun bir daha sahneden inmeyeceğinin, daima müziklerini söyleyeceğinin nişanesi üzereydi. Halk onu o denli çok beğenmişti ki, avurtları patlayıncaya dek alkışladılar Adnan’ı…
Buranın akabinde bir arkadaşı onu Tifonis Konser Bürosu’na götürdü ve bir ay sonra Adnan, birinci profesyonel konseri için Gemlik’te sahnedeydi. Gündelik 5 lira kazanmıştı, lakin onun için dünyaları karşılıyordu…
Adnan Şenses kaçırıldı
Adnan, Bursa’daki konserinde de tıpkı parayı kazandı. Lakin bu sefer gazinonun sahibi Adnan’ı kendisine bağlamak istiyordu. “Ona gündelik 50 lira veriyoruz” diyerek çabucak oradan kaçırmak istediler. Lakin gazino sahibi durumu anlamış ve Adnan’ı saklamıştı. Zira onu kendisi sahneye çıkarmalıydı… Fakat başaramadı.
Sonra turneler başladı. Sabite Cins ile iki aylık bir turnenin akabinde Adnan’ın gazino çalışmaları başladı: Kristal, Bebek, Tepebaşı, Küçük Çiftlik…
(Yılmaz Güney ile)
Sinemada Adnan Şenses
Artık çocuksu hislerden sıyrılmış, yeteneğinin ve şekillendirmek istediği geleceğinin farkında bir Adnan vardı. Bu sırada askere de gitti. Döndüğünde 24’ünde daha da büyümüş bir genç delikanlıydı. Müzik üzerine yapacağı çalışmaların yanına sinema da eklendi.
O periyot rejisörlük de yapan direktör Memduh ün, Adnan’ı gazinoda müzik söylerken görmüş ve “Mahallenin Sevgilisi” sinemasında Saygıdeğer Parıltı ile oynatmak üzere muahede imzalamak istemişti. Lakin Adnan’ın öbür yerlerle mutabakatı vardı, kabul edemedi.
Birinci sineması Fatma Girik ile oynadığı 1960 imali “Fakir Şarkıcı” oldu. Yeşilçam’ın içinde bir Adnan Şenses, notalardan doğmak üzereydi. Bu sinemada birinci bestesi, “Yollarına baka baka yoruldum, o çapkın gözlerine vuruldum”u söyledi.
Yeşilçam’da 1959’da tanıştığı sinema imalcisi “Suzan Yakar Rutkay” ile de hayatının akışı yolunu bulmuştu. Ondan musiki dersleri de aldı ve 1961’de de evlendiler…
1961 yılı hayatında yalnızca aşk değil, sinema açısından da epey dolu dolu bir yıl olmuştu; tam 3 sinema çekti. “Ümitsiz Bekleyiş”, “Gönlüm Yaralı” ve “Minnoş” sinemaları ile 2 yılda 4 sinemaya ulaşmıştı. 1986’da çekeceği “Karım Beni Aldatırsa”ya kadar sinemaya devam edecekti…
Tam 47 sinemada başrolde Adnan Şenses vardı.
(Suzan Yakar Rutkay ile nikahı)
Birinci aşkı ve evlilikleri
Suzan ile tanıştıklarında Adnan, 24’ünde gencecik bir delikanlıydı ve gönlünü o denli kaptırmıştı ki, gözü hiçbir şey görmüyordu. Kendisinden 28 yaş büyük Suzan ile yaşadığı aşkı, 1961’de evlilikle taçlandırdılar. Lakin bu evlilik, 1963’te sona erdi.
Sonrasında daima tanındığı üzere çapkınlığından mı, yoksa aradığını bir türlü bulamayışından mı bilinmez arka arda evlilikler oldu hayatında. Suzan ile boşandıktan bir yıl sonra 1964’te, Meral Tunalı ile evlendi. Bu evlilik 4 yıl sürecek ve ona bir de Arzum ismini verdikleri bir kız çocuğu getirecekti.
Üçüncü evliliğini Ayten Kahraman, dördüncü evliliğini Londra’da Christine ve akabinde beşinci evliliğini de 1984’te Hayal Devran ile yaptıktan sonra, ki bu evliliği yalnızca 6 ay sürmüştü, “Doyasıya aşkı yaşadığım son evlilik” dediği altıncı evliliğini 1990’da Lale Hanım ile yaptı.
Radyo ve gazino vakitleri
Müzik ismine resmi bir biçimde çalıştığı birinci yer Ankara Radyosu’ydu. Radyo’nun açmış olduğu imtihandan en güzel dereceyle geçen Adnan, buradaki vazifesine başladı ve tam 16 yıl Ankara Radyosu’na hizmet verdi. Vaktinin dolduğunu düşündüğünde de istifa etti ve profesyonel müzik ömrünü işte o vakit başlattı. O her ne kadar müzikle daima iç içe olsa da, aslında daima sinemaları ile seyircisinin karşısındaydı.
Ancak artık kulaklarının pasını silmek için çıkıyordu seyircisinin karşısına. Vakitle albüm çalışmaları da başlayacaktı. Evvel tavernalarda sahne almaya başladı. Gazinoların meşhur olduğu vakitlerdi; Gülizar, Semiramis üzere birçok gazinoda fırtınalar estirdi. 1980’de, meşhur İzmir Fuarı’nda Kübana’da sahne almaya başladı. Ve sonunda nihayet döneminin göstergesi Maksim Gazinosu’ndaydı…
Adnan Şenses, Maksim’de Zeki Müren ve Bülent Ersoy’dan sonra assolist olarak sahne alan birinci sanatçılardandı…
Zeki Müren ile yaşananlar
Zeki Müren, bu ülkenin Sanat Güneşi. Fakat bazen bir Güneş’in de kıskandığı da olabiliyormuş demek. Adnan Şenses’i birinci dinlediği vakitlerde onun yoluna çok taş koydu, çok uğraştı. Lakin en nihayetinde karşısına geçip, “Şenses seni çok seviyorum. Seninle çok uğraştım lakin sen yoluna bıkmadan usanmadan devam ettin. Bundan sonra seninle dostuz” demeyi de bildi.
Yıllar sonra Adnan Şenses de kendisine Sanat Güneşi sorulduğunda bir röportajında şöyle diyordu: “Bana bayağı çelme takmaya çalıştı ancak ben ona çok saygılıyımdır, çok severim. O ismiyle mağrur bir sanat güneşiydi. Türk Sanat Müziği’ni çağdaş bir hale getirmiştir. Bu bakımdan Zeki Müren’e laf söyletmem. Olsun, o bana bu türlü bir kıskançlık olayına girişmiş olabilir, en sonunda bana “Şenses seni çok seviyorum. Seninle çok uğraştım lakin sen yoluna bıkmadan usanmadan devam ettin. Bundan sonra seninle dostuz” dedi”.
Adnan Şenses Bir Efsanedir
Adnan Şenses, 1991’de birinci albümü “İlk Sefer Ağladım”ı çıkardı. Bu albümü, 1993’te “Gözümün Bebeği”, 1994’te “Dokunmayın Bana”, 2003’te “Sen İstemesen de”, 2005’te “Adnan Şenses Klasikleri Vol.1” ve “Adnan Şenses Klasikleri Vol.2” izledi.
“Doldur be Meyhaneci”, “Neden Saçların Beyazlamış Arkadaş”, “Tövbeler Tövbesi”, “Sabır Duası”, “Kadehi Şişeyi Kırarım”, “Çok Üzgünsün Arkadaş”, “Tövbeler Tövbesi” üzere birçok Türk Sanat Müziği yapıtını birinci defa o seslendirdi. Her birincinin bir büyüsü olduğunu duygusettiniz mi hiç? Bunu en çok müziklerde anlıyor insan…
Ve 2013’te, “Adnan Şenses Bir Efsanedir”i yayınladı. Albümde Sezen Aksu’dan ikram “Bekleyemedin mi?” ve bir de “Kaybolan Yıllar” da vardı…
(Soldan Sağa: İzzet Günay, Kartal Tibet, Engin Çağlar, Adnan Şenses, Emel Sayın, Ayhan Işık, Sevinç Karaböcek, Sadri Alışık)
Hastalık süreci
Adnan Şenses 1999’da, Turgut Özal’ın sağlığındayken vermiş olduğu tavsiyesiyle Amerika Clevand’da, bypass oldu. 3 damarı değişmiş; damarlar, göğsünün altından ve kolundan alınmıştı. Bu onun birinci önemli operasyonuydu. Lakin 2003’te on iki parmak bağırsağından olduğu ameliyat en zoruydu…
Adnan Şenses, tüm gençliği boyunca ve sonrasında sigara ve alkol kullanmıştı. 1982’de sigarayı bıraksa da daha öncesinde günde 4 temizet içerek bedenine gereğince ziyan vermişti. Aslında sigarayı bıraksa da devam eden alkol kullanımıyla hiç fark etmeden kansere davetiye çıkarmıştı. Genel bir check-up sırasında midede toplu iğne başı kadar bir tümör tespit edildi. Tabipleri tümörden kurtulmak yerine midesini almayı uygun görmüştü. Üç buçuk aylık bir uğraştan sonra Adnan Şenses sıhhatine kavuştu. Sezen Aksu’dan Sibel Can’a tüm sanatçı dostları da bu süreçte de daima destekçisi oldu. “En hoş sevgiyi bana bahşettiler. Ben bu morali sanatçı arkadaşlarımda bulunca daha güçlü oldum” diye açıklıyordu duygulerini…
(Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile)
O devir Başbakan olan Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan ile bağları sayesinde alkolü de bıraktı. Ona olan sevgisini bir röportajında da şu cümlelerle lisana getirmişti: “Recep Tayip Erdoğan Türkiye için büyük bir talihtir. Yaptıkları yapacaklarının teminatıdır. Sahiden bu ülke için çok çalışan, ülkeyi bir yere getirmek için canla başla çalışan bir adamdır. Yani başbakanımız tamamdır. Onu çok seviyorum. O benim için çok değerli, çok pahalı. Allah onu ömür versin, Allah onu başımızdan eksik etmesin”.
Adnan Şenses öldü
Midesinin alınmasının üzerinden bir yıl kadar geçmişti. 5 Aralık akşamı meskeninde kötüleşti ve ameliyatının da yapıldığı Memorial Hastanesi’ne kaldırıldı. Bir şeyler yolunda gitmiyordu ve aşikâr ki kanser onu düşündüğünden daha çok yormuştu. Kemoterapi görmeye başlayan Adnan Şenses, tedavi gördüğü hastanede 25 Aralık 2013, saat 20.00’de hayata gözlerini kapadı.
Cansız vücudu, Teşvikiye Camii’nde kılınan cenaze namazının akabinde Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi.
(Karısı Lale Hanım ile)
Daha sonra medyada karısı Lale Hanım ve ikinci karısından olan kızı Arzum ile ortalarında miras arbedesi çıktığı haberleri yayıldı. Bir biçimde ortalarında mutabakata vardılar. Bu işin kuşkusuz en tatsız kısmıydı. Bir öbür haber ise, Adnan Şenses’in 2012’de katıldığı “Bir Demet Yasemin” programında vasiyetini açıklamasının gündeme gelmesi üzerineydi. Programda Yasemin Bozkurt’un, “Vasiyet yazdınız mı?” sorusunu, Adnan Şenses, yazılı bir vasiyeti olmasa da cenazesinin Roman havası eşliğinde kaldırılması istediğini söyleyerek cevaplamıştı…
Şenlikli yüzü, çapkın gençliği, Türk Sanat Müziği’ne gönül verişi, sinemada geçirdiği yıllarıyla bir Adnan Şenses geçti bu dünyadan…
Âlâ ki…
Damla Karakuş
[email protected]
Not: Biyografisini okumak istediğiniz şahısları lütfen bizimle paylaşın.
Instagram: biyografivekitap