ERDAL TOSUN KİMDİR?
Akıllarda silinmez izler bırakan rollerin, dillerimizden düşmeyen repliklerin usta oyuncusu, Erdal Tosun’un hayat hikayesi…
Erdal Tosun’un aramızdan ayrılışının 2. yılı! Her yıl bir sayı daha artacak. Lakin arkasında bıraktığı ardı sırası gelmeyen kahkahalar, kimi vakit hüzünlendiren cümleleri daima akıllarda kalacak ve silinmeyecek. Ucundan kıyısından Bir Demet Tiyatro seyredip yakaladık onu. Eminim onun gülüşünü yakalamış pek çok kişi de Erdal Tosun’u başarılı işlerinden aktaracak. Bu sessiz bir misyon aslında. Çok sevilen bir sanatçı ölür, geride kalanlar da onu yaşatmak için elinden geleni yapar…
Umarım sana verdiği sözü tutmadığı için içerlediğin kardeşinle ve çok erken ayrıldığın babanla ruhlarınız bir yerde buluşsun hoş adam. Geride kalanların acısı çok büyük, sen de yaşadın biliyorsun. Dileriz ki gerisinde kalan herkes, seni çok gülümseyerek anıyordur…
Bir sefer daha düzgün ki geçtin bu dünyadan…
ÇOCUKLUĞU
Tosun, 9 Nisan 1963’te, İstanbul’da, Sevim Hanım ve Necdet Bey’in ilk çocukları olarak hayata geldi. Asıl memleketi Balıkesirdir. Babası Necdet Tosun, hepimizin Türk sinemalarından tanıdığı güler yüzlü, tonton oyuncuydu. Necdet Beyefendi, lokantacılık, leblebicilik, en son da terzide çalışmış ve Burhaniye’ye gelen bir sinema grubunun dikkatini çekmişti. Sonrasında elinde kepçeyle haylaz çocuk karakterlerin peşinde koşan konak aşçısı, kimi vakit güleç yüzlü bir komiser olarak gördüğümüz, ekrandan gülümseyen siyah beyaz sinemaların mükemmel oyuncusu olmuştu. Oğulları Erdal ve Gürdal da babalarının izinde giderek, ülkesinde isminden düzgün söz edilen, mükemmel oyuncular oldular.
Necdet Tosun, Türk sinemasının efsanevi oyuncularındandır. Lakin ne Türk sineması, ne de canının içi ailesi doyabildi ona. İş için gittiği Almanya’da bir trafik kazası geçirdiğinde ve sonu bu dünyadan göç olduğunda, Necdet Tosun 48, Erdal ise yalnızca 12 yaşındaydı.
Necdet Beyefendi bir süre Almanya’da tedavi edildikten sonra İstanbul’a getirildi. Lakin toprağında geçen 10 günün sonunda hayata gözlerini yumdu. Kim bilir, tahminen de Erdal babasını kaybettiği gün kararını verdi. kahramanının izinden yürüyecekti…
EGİTİM HAYATI
Tosun’un hayatı Sarıyer’de başlamıştı. Tekrar burada biteceğinden habersiz çocukluğunu, 12 yaşından sonra akmayan vakti, sonra gençliğini, sonra yetişkinliğini yaşadı. Liseyi Beyoğlu Fındıklı Lisesi’nde bitirmiş ve sonrasında akabinde Mimar Sinan Üniversitesi Devlet Konservatuarı’na gitmişti.
İnsanı onu izlediğinde sahneye, ekrana kilit edecek bir havası vardı. Daha üniversite bitmeden sinema ve tiyatroya çoktan başlamıştı bile.
SİNEMAYA NASIL BAŞLADI?
Tosun, hayatının akışı çok hızlı ilerleyen kişilerdendi. Bütün durağanlığına inat, vakit ondan süratli akmayı sevmişti aşikâr ki. 1981’de, bir Atıf Yılmaz sineması “Mine” ile birinci sefer beyazperdedeydi. Öte yandan da okula devam ediyordu. 1985’te İstanbul Devlet Tiyatrosu’ndaydı. Üniversiten mezun olur olmaz da Tilbe Saran, Uğur Yücel, Suat Sungur üzere Türkiye’nin özel oyuncularının yer aldığı arkadaş grubuyla beraber “Özel Tiyatro”yu kurdular.
Onlar oyunculuğa gönül vermiş, geleceklerinin parlak olduğu gözlerinden okunan gençlerdi. Lakin bu açtıkları tiyatro işi pek yürümedi. Oyunlar oynadılar, evet; lakin neden sonra evvel takımları daraldı, sonra da dağıldılar.
Daha sonra Antalya Devlet Tiyatrosu’nda misyonuna başladı. Sonra da Devlet Tiyatrosu’ndan ayrılacak ve BKM oyuncuları ortasına katılacaktı. Bilhassa Erdal için oyunculuk konusunda her şey harika ilerliyordu. Tiyatro konusunda daima başarılı işlerde sahnede olduğu üzere Türk sinemasının da aranan isimlerindendi. Babası hayatta olsa kuşkusuz onunla gurur duyar, tonton tonton gülümserdi…
Kardeşi Gürdal, ondan 4 yaş küçüktü. O da oyunculuğa gönül vermişti. Hepimiz onları “Bir Demet Tiyatro”da izlerken keyfimize diyecek yoktu. Onlar “Eyvah Necdet” ve “Tombalak” kardeşlerdi…
ERDAL TOSUN EVLENDİ
Erdal tosun , İlknur Tosun ile 1995’te evlendi. Birlikteliklerinden 1996’da Zeynep Kiraz ismini verdikleri kızları dünyaya gelmiş. Bu evlilik 20 yıl üzere hatırı sayılır bir şekilde devam etti. Lakin 20 yılın sonunda Erdal ve İlknur çifti anlaşmalı olarak boşandılar. Yeniden de birbirlerine bağlılıkları, sevgileri, hiç eksilmedi.
BİR DEMET TİYATRO VE VİZONTELE
Tosunun yüzünü hafızalara kazıyacak birinci televizyon dizisiydi Bir Demet Tiyatro. 1995’te evliliğiyle birlikte başladığı yeni yola büyük bir muvaffakiyetin başlangıcını da katmıştı. Çok farklı karakterlere hayat veriyor ve hepsinde birden sağladığı muntazam muvaffakiyetle da izleyicisini mest ediyordu.
Çoğunun hafızasına en çok Eyvah Necdet yer etmiş nedense. Doğal “İri Hikmet, Hidayet, Ekmekçi Danyal, Spartaküs Vedat”da vardı.
Bilhassa BKM ile çalışmaya başladıktan sonra Erdal ve Yılmaz Erdoğan gördüler ki, kimyaları uymuştu. 1999 üretimi Vizontele’de samimi, içimizden insanların yaşadığı bir köy vardı ve bu köyün o izlenesi karakterlerinden biri de Şehmuz’du. Erdal Tosun, Şehmuz karakteriyle de hayranlarını ekranlara kilitliyordu.
KARDEŞİNİ KAYBETTİ
Erken kaybedişler Erdal’ın hayatının döngüsünü oluşturuyordu. Babasından sonra şimdide hem meslek arkadaşı hemde hayatı birlikte sürdürdükleri kardeşini kaybetmişti.
Kardeşi Gürdal’ı kaybedişini, acısını Ağustos 2015’te, OT Dergisi’nde şöyle anlatmıştı:
“Ben Vizontele çekimindeyim Van’da. Annem vardı yanımda.
Bir gün Necati (Akpınar) beni kenara çekti: ‘Erdal, Gürdal dün biraz makûs olmuş’ dedi. Oturdum bir yere. ‘Yok artık uygun; lakin ben tekrar de gitmek istersin diye düşündüm’ dedi.
Atladım gittim. Uygundu. Çok zayıfladığı için göbek derisi, tam böbreği takacakları yere sarkıyordu. Baskı yapmasın diye orada bir yağ emme ameliyatı yapmışlar, bu yüzden istikrarları biraz şaşmış; lakin diyalize girince düzelmiş. Sonraki gün onu âlâ görünce işimi bitirmek için Van’a geri döndüm. Dönerken de kelam aldım. ‘Ben geleceğim, sakın ben olmadan ölme!” dedim. ‘Tamam’ dedi. Yorgundu; lakin alışıktı buna. Kelamına güvenip Van’a gittim.
Tutmadı sözünü… Öldü!”
Gürdal Tosun böbrek yetmezliği yaşarken bağırsaklara giden damarların tıkanmasıyla ölmüş, Türkiye Tombalak’ını, Erdal da yol arkadaşını kaybetmişti…
KIROYUM, LAKİN PARA BENDE
Bu ya da buna emsal pek çok replikle de hafızamıza kazınıyordu. Tahminen güzel diye peşinden koşulmuyordu; ancak sahnesini o denli bir dolduruyordu ki, “Evet, ben gerçek bir şey izledim. Sevindim, güldüm ya da üzüldüm” diyebiliyorduk.
“Kıroyum, lakin para bende” diyerek 2002’de başlayan başarılı dizilerden biri Yarım Elma’da Erdal, parayı sonradan bulmuş ve bunu her fırsatta lisana getiren, karısını aldattığı yetmezmiş üzere sevgilisini de yanında çalıştırmaktan geri durmayan Uygar Karpuz karakterini canlandırmıştı. Seyircisinin beğenisini bir kere daha kazanmış, her rolün hakkını vereceğini her seferinde daha da kanıtlamıştı.
Arşivlenesi bir oyunculuk geçmişi vardı şüphesiz; fakat burada hepsine yetmek ne mümkün! Bir hoşluk daha oldu ve Erdal’ın yolu Cem Yılmaz ile de kesişti. O denli ki onu “G.O.R.A” daki, “Senin yüzüne n’oolmuş?” repliğinden de hatırlıyoruz
DAİMA GÜLDÜRMEDİ
Hakkını yememek lazım, Erdal Tosun çok fazlasıyla güldürdü. O denli rolleri vardı ki, replikleriyle adeta bizlere hayat dersi veriyordu. En sevilen replikleri:
“- Üzeyir Abi, niçin hiç konuşmuyorsun?
– Bi orta çok konuştum, hiç yararını görmedim; bıraktım”.
Bir Yılmaz Erdoğan sineması olan 2005 üretimi Organize İşler’in Üzeyir Abisi… Evet sinemanın komik yanları çok fazlaydı. Lakin hiç konuşmayan bir karakterin kurduğu bu cümle ve üzerine eklenen Erdal Tosun oyunculuğu ile derinliği de artmıyor değildi.
Bir başka örneğimi de 2010 imali “Rina”dan. Erdal Tosun, üç yakın arkadaşın öyküsünün anlatıldığı Rina’da, “Memo” karakterini oynadi. Bir repliği şöyleydi ki, duygulanmamak elde değil:
“Gitmek cüret ister ufaklık! Gideceğin yer neresi olursa olsun, sevdiklerinle ortana ara girince, varış yerinin hiçbir manası kalmaz”.
ERDAL TOSUN VEFAT ETTİ
Ve sonunda kimse gülmedi. Hatta o denli ki, hepimizin gülüşünü yüzüne, sözünü boğazına dondurdu. 30 Kasım 2016, saat 06.30! “Erdal Tosun, Sarıyer’de meydana gelen vahim trafik kazasında ömrünü yitirdi”. Mukadderat ağlarını onun ömründe artık kendisi için son kere örmüş, babasının mukadderatını ona mühürlemişti. Erdal Tosun, 53 yaşındaydı. Zincirlikuyu Mezarlığı’na, babası ve kardeşinin yanına defnedildi.
Sonrası onu seven herkes için gözyaşı oldu. İlknur Tosun, cenaze arabasının akabinde “Beni Erdal’dan ayırmayın. Beni de bindirin!” diye acısını haykırırken yürekleri yakmakla kalmamış, 20 yıllık sevginin de bitmediğini göstermişti. Onun için düzenlenen merasimde, “Çok düzgün bir insan, mükemmel bir baba. Paylaşmayı çok seven, çok izleyen, çok okuyan, çok bilgili bir oyuncu. Çocukları sever, inatçı bir hasta, çok zeki, çok duygusal, çok çömert çok şık bir adamdı” diye konuştu…
Erdal Tosun’un cenazesi, onun için özel isimlerin konuşması ve Bir Demet Tiyatro’dan kardeşi Gürdal ile sahneleri yayınlandıktan sonra, BKM’den alkışlarla uğurlandı…
GÖZYAŞLARIYLA HAYATA VEDA ETTİ
Seveni çok fazlaydı, lakin birlikte çalışmanın, aile olmanın yeri ayrıydı. Yılmaz Erdoğan merasimde, “Bu bina ülkemizin en çok kahkaha atılan binası. Bu kahkahaların birçoklarında Tosun imzası var” derken gözyaşlarını içinde kaldı ve sözlerine şöyle devam etmişti:
“Bu kaçınılmaz bir şey, hepimiz buralarda oyalanıp gideceğiz. Bir komedyenin hayata attığı imza kahkahalar. Hayatımızın bundan sonra refleks olarak onun telefonumuzdaki numarasını arayacağız. Google’den evvel Erdal vardı. Her şeyi bilir. Haklı çıkar. Tosun ailesi bu ülkenin en efsanevi ailesi. Giderken de şaşırtan bir formda giden insanlardır. 16 yıl evvel buradan Erdal’la birlikte Gürdal’ı uğurlamıştık. Onlar hiçbir yere gitmeyecekler. Bu ülke var epeyce onlar da var olacak. Uğurlar olsun…”
Gözyaşlarına tutamayan bir öbür isim de Demet Akbağ’dı. “10 saniyelik saçma tesadüf yapıtı burada toplandık. Bir 10 saniye bizi toplayan şey. Bu çatı altında birlikte çok güldük. Burada çok acılı vedalar yaptık. Erdal’la birlikte çok acıyla çok insanı buradan uğurladık. 16 yıl evvel Gürdal gittikten sonra benim uğurumdu. Onun fotoğrafını öpüp sahneye çıkmak. Artık bu uğur iki tane oldu. Onları çok seviyoruz. Sevim Teyzemiz bizim teyzemiz. Çok fazla çocuğunuz var Sevim Teyzem” diye konuştu.
Cem Yılmaz da merasimde gözyaşlarını tutamadı
Herkesi çok fazlasıyla güldüren bir adamın bu kadar ağlatmasına, bu suretten dünyanın garip döngüsüne durup uzaktan baktığında ne kadar da çok şaşıyor insan. Evet her insan özel, lakin biz kimilerini vesileler sayesine tanıyoruz . Sinemanın en özel isimleriden biriydi Erdal Tosun.
Her rolün hakkını verişiyle, dokunduğu her karakteri güzelleştirmesiyle, izleyicisime ve hayata tutunduğu sürükleyici bağla bir Erdal Tosun geçti bu dünyadan…
